In den beginne leefden we samen in egalitaire groepjes van jagers en verzamelaars, maar gaandeweg de menselijke geschiedenis werden samenlevingen steeds groter, complexer, en hiërarchischer…
Volg ons op
Iets insturen?
The Dawn of Everything herschrijft de geschiedenis en breekt de toekomst open
Een filosofie van de complottheorie
Geconfronteerd met de zorgen rond postwaarheid en coronacomplottheorieën is het niet verwonderlijk dat vele filosofen zich geroepen voelen om zich vandaag over complottheorieën uit te…
Bestaat toeval in de geschiedenis?
Als we de geschiedenis bestuderen, onderscheiden we vaak hoofd- en bijzaken: enerzijds de essentiële gebeurtenissen die de geschiedenis in beslissende mate bepaald hebben, anderzijds de…
Existentiële risico’s moeten prioriteit zijn voor het nieuwe kabinet
Als de coronapandemie ons iets heeft geleerd, dan is het dat we slecht voorbereid zijn op langetermijnrisico’s. De kans dat risico’s van deze aard zich…
De kloof tussen zwarte schimmel en vastgoedportefeuilles
“Het regent binnen. Letterlijk en figuurlijk”, zegt Willy Heikamp. Ze leidt Sander Schimmelpenninck rond in de sociale huurwoning van Sandra. De kozijnen rotten, het behang…
Wat is jouw politieke verantwoordelijkheid?
Ben je verantwoordelijk voor de arbeidsomstandigheden in kledingfabrieken in Bangladesh? Voor extreem weer in de wereld als gevolg van klimaatverandering? Jij bent niet de oorzaak…
Cyborgs drinken geen natuurwijn
Vandaag de dag kun je geen gegentrificeerde wijk meer doorlopen zonder ergens op een ‘natuurwijnbar’ te stuiten. Hier serveren ze wijn zoals die ‘natuurlijk’ hoort…
Natuur als eigendom
“Give me the freedom to destroy,Give me a radioactive toy”– Porcupine Tree Ik kan de laatste tijd niet meer douchen zonder aan de conservatieve filosoof…
De Mol heeft gelijk, vrouwen moeten aan de bel trekken
Toen vorige maand de BOOS-uitzending over The Voice of Holland online kwam, zaten miljoenen mensen klaar om te kijken. Wat is er gebeurd, wat heeft…
Hoe poëzie kan helpen om filosofie te dekoloniseren
Het is algemeen bekend dat de literatuurwetenschap een discipline werd ten tijde van kolonialisme. In grote lijnen kan beargumenteerd worden dat haar totstandkoming als disciplinair…
Deelplatforms: doorgeefluiken of dirigenten?
Een betere wereld, met een betere economie – socialer, efficiënter, duurzamer. Tien jaar geleden geloofden we het nog. Toen werden ‘deelplatforms’ Uber en Airbnb onthaald…
Hoe lossen we de wooncrisis op?
In september stemde 56% van de Berlijnse inwoners tijdens een referendum voor het onteigenen van haar allergrootste vastgoedreuzen: een unicum. Ook in Nederland vloog het…
Het genot om even niemand te zijn
“Voor het eerst in de geschiedenis bouwen mensen stelselmatig betekenisloze plekken”, zo schreef filosoof Eugene Victor Walter eind jaren tachtig in zijn boek Placeways. Hij…
Waarom thuis dagdromen onmisbaar is
Thuiswerken is onderdeel van het ‘nieuwe normaal’ geworden. Een prima oplossing tegen een woekerend virus, maar werknemers raken er psychisch door in de knoop: al…
We hebben meer milieufilosofie nodig
De uitkomsten van de recente COP26-onderhandelingen in Glasgow zijn verontrustend. Volgens de Climate Action Tracker is het beste scenario voor de toekomst van de planeet…
Grenzen aan de vooruitgang
De klimaatcrisis is mede ontstaan door de consumptieve levensstijl van de moderne mens. De klimaatcrisis is dus ook een levensstijlcrisis. Volgens het IPCC (Intergovernmental Panel…
De beste filosofieboeken van het afgelopen jaar
De Socratesbeker wordt ieder jaar uitgereikt aan de auteur van het meest urgente, oorspronkelijke en prikkelende Nederlandstalige filosofieboek. De jury selecteerde twintig boeken die kans…
Ode aan de burgerdeugd
In de Nederlandse taal is ‘burgerlijk’ geen populair woord, allerminst in studentenkringen. De eerste uitleg van ‘burgerlijk’ door de Van Dale luidt: eenvoudig als een…
De best gelezen stukken van 2021
De redactie van Bij Nader Inzien selecteerde de tien best gelezen stukken van het afgelopen jaar. Veel leesplezier – en alle goeds voor 2022!
Is er iets mis met valse hoop?
Als je op internet zoekt onder de trefwoorden ‘hoop’ en ‘geneeskunde’, vind je talloze citaten van het type: ‘geen patiënt mag ooit de spreekkamer verlaten…
Na de toeslagenaffaire: op zoek naar de menselijke maat
Sinds de toeslagenaffaire horen we het steeds vaker: de ‘menselijke maat’ is verdwenen. Niet alleen kwamen deze woorden vaak terug in het rapport Ongekend onrecht…
Verdienen de ‘wappies’ hun lot?
‘Alleen samen krijgen we de coronawappies onder controle’. Dit zou een alternatieve slogan kunnen zijn voor de communicatie rondom het Covid-19 beleid: het stigmatiseren van…
Een gruwelijk misverstand
Zo’n dertig jaar geleden gaf een gruwelijk boek aanleiding tot een gruwelijk misverstand. Bret Easton Ellis publiceerde toen American Psycho, een verhaal over Wall Street-yuppie…
Bah, een boze vrouw
Feministisch activisme heeft een slechte reputatie. Van de suffragettes die streden voor het vrouwenkiesrecht in de vorige eeuw tot de vrouwenmarsen en pussyhats van deze…
Het is juist immoreel om kinderen níet te vaccineren
Nu het virus flink rondwaart in basisscholen en de ene na de andere klas naar huis wordt gestuurd, lijkt het extra belangrijk om kinderen jonger…
Waarom een democratie best een beetje wantrouwen kan gebruiken
Het vertrouwen van burgers in ‘de politiek’ – in de overheid, in de politieke instituties, in het kabinet – is de afgelopen maanden gedaald, meldde…
De liefde mag soms best haar tanden laten zien
Mahatma Gandhi, Jezus Christus en de hippies uit de jaren ’70 wisten het al langer: liefde kan sociale omwentelingen veroorzaken en zelfs revoluties ontketenen. Dat…
De kwaliteitszeef van de dode witte heteroman
Dat voornamelijk dode oude witte mannen de revue passeren in filosofiecurricula wereldwijd is nu wel bekend. Er zijn genoeg redenen aangedragen om dit fenomeen te…
Zonder relaties is er niets
Stel je voor: jij bent de wereld. Je bent het enige dat bestaat. Er valt niets te zien, niets te horen. Heb je dan eigenlijk…
Kun je vrij zijn als je niet anders kunt?
In Nederland is het merendeel van de organen die gebruikt worden voor transplantatie afkomstig van levende donoren. Daarbij gaat het vooral om nieren, maar in…
Hoeveel is een mensenleven ons waard?
Volgens antropoloog David Graeber (2013) komt in alle samenlevingen een onderscheid voor tussen twee vormen van waarde: enerzijds dingen die we kunnen verhandelen op basis…
Twee redenen waarom Nederland Afghaanse helpers moet evacueren
Moet Nederland de Afghanen evacueren die de Nederlandse missies hebben geholpen? Velen denken van wel, en discussies rondom deze belangrijke vraag blijven politiek een heet…
We moeten af van de feitenvrije canon
Afbeelding: Anna Maria van Schurman, portret door Jan Lievens Diversiteit staat voor mij als historicus van de filosofie direct in verband met representativiteit: een passende afspiegeling van de…
De coronamaatregelen bedreigen de solidariteit waarop ze juist zouden berusten
Solidariteit was tot voor kort iets van vroeger. Een jaren zeventig-begrip waar niemand in de geïndividualiseerde samenleving nog op zat te wachten. Studenten, werknemers en…
“Een beetje bescheidenheid zou de overheid sieren”
We hebben het in Nederland relatief weinig over burgerschap. Zo bleek in 2017 uit internationaal onderzoek dat Nederlandse kinderen beduidend minder les krijgen over burgerschap…
Rouwen op instagram: Confucius in een modern jasje
Dinsdag 6 juli liep Peter R. de Vries na een uitzending van RTL Boulevard richting zijn auto. Hij werd vijf keer beschoten en overleed ruim…
Waarom diversiteit belangrijk is: het gevaar van stereotypes
Mijn promotor vraagt of ik al ben toegekomen aan die ene tekst waar hij het vorige keer over had. Het voelt als een test. Hoewel…
Daarom altijd zo boos
“Dat feministen naar gelijkheid streven is goed, maar waarom altijd zo boos?”, vroeg een vriend mij laatst. Ook bij antiracistische bewegingen wordt de nadruk vaak…
Waarom het niet uitmaakt of de wereld gedetermineerd is
Als er iets misgaat met je computer, probeer je wat je net gedaan hebt, nog eens. Helaas zitten computers zo in elkaar dat als jij…
Het belang van Afrikaanse filosofie
De eerste keer dat ik colleges over Afrikaanse filosofie gaf, vroeg ik bij het begin: wie heeft er wel eens van Afrikaanse filosofie gehoord? Twee…
Hoe dekoloniseer je het curriculum? Drie lessen uit de praktijk
Uit het Engels vertaald door Selena de Waard (afgestudeerd in de theater- en filmwetenschap aan de Universiteit Antwerpen) Het filosofieprogramma van de KU Leuven bevat…
Eén foto, een miljoen gevolgen
Wanneer Kajsa Ollogren – op dat moment verkenner voor een nieuwe coalitie – een telefoontje krijgt met de mededeling dat ze positief getest is op…
Toestemming voor seks – in een app?
Zelden zal een proefballonnetje zo snel en zo massaal afgeschoten zijn als toen de politiecommissaris van de Australische deelstaat New South Wales, Mick Fuller, betoogde…
Waarom Bij Nader Inzien start met een serie over diversiteit
Het doorsnee filosofiehandboek staat vol grote namen: Nietzsche, Hume, Kant. Niet zelden horen die namen bijna allemaal bij witte, westerse mannen. Misschien vind je tussen…
Zomerstop
Beste lezer, De redactie van Bij Nader Inzien houdt een zomerpauze tot eind augustus. Daarna publiceren we weer artikelen. Blijf op de hoogte via onze…
Zo ontwijk je het gesprek over racisme
De jury heeft haar besluit genomen. De verdediging meent dat er van racisme geen sprake is geweest, maar de jury gaat hier niet in mee:…
Hoe ga je om met iemand die een radicaal andere politieke voorkeur heeft?
Illustratie: Clara Stokhof We leven in een land met een grote diversiteit aan opvattingen over welke richting we samen op zouden moeten gaan, en over…
Ode aan een trap
Een inhuurkracht van de gemeente Utrecht zag onlangs een kunstwerk aan voor onkruid. Het betrof de ecologische trap achter het Centraal Museum. Die is de…
Wat de dood van Ivan Ilyich ons kan leren over het goede leven
Ivan, de hoofdfiguur in de novelle van Leo Tolstoy, is 45 als hij op een dag een stekende pijn in zijn zij krijgt. De pijn…
Zijn sommige dieren net mensen?
Keer op keer blijkt: vermogens die we ooit als ‘typisch menselijk’ zagen, blijken na zorgvuldig onderzoek óók in andere diersoorten aanwezig te zijn. Tenminste, dat…