Voor wie zich stierlijk verveelt en zich afvraagt wat daartegen te doen is het instructief om naar de 19e eeuw te kijken en dan vooral…
Verliefdheid als remedie tegen verveling
Is online manipulatie oké als het niet effectief is?
Vanaf nu lees je iedere maand een bijdrage van Fleur Jongepier op Bij Nader Inzien. Wil je nooit meer een blog missen? Meld je aan…
Vogelvrij in je eigen huis
Sinds de jaarwisseling zijn mensen met psychische aandoeningen vogelvrij in hun eigen huis. Op 1 januari is namelijk de Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg in werking getreden.
Onbeschaamd mindfulness consumeren
Om de zoveel tijd laait de kritiek op mindfulness weer op. De belangrijkste aangevoerde argumenten: stress en burn-outs zijn een maatschappelijk probleem en dat moeten…
Melancholie en rouw in onvruchtbaarheidsbehandelingen
Sinds de geboorte van de eerste ‘reageerbuisbaby’ in 1978 hebben onvruchtbaarheidsbehandelingen een enorme vlucht genomen. Er wordt geschat dat er al acht miljoen baby’s zijn…
Wat je zegt ben je zelf
Traditioneel gezien wordt taal binnen de filosofie als een probleem beschouwd. Aan de ene kant willen we als filosofen vaak universele en tijdloze waarheden en inzichten…
Wat hebben we aan groene schaamte?
In het Zweeds is er een woord voor de schaamte die je voelt als je het vliegtuig neemt, terwijl je weet dat je andere en…
Redeneren als sociale bezigheid
Redeneren, hoe doen we dat? Veel mensen zullen iets voor zich zien dat lijkt op Rodin’s beeld Le Penseur: iemand die peinzend in de verte…
Waarom we zonder ‘zelfmoord’ zouden moeten
Zelfmoord. We komen het woord dagelijks tegen, in de krant, in het journaal. Maar is iemand die zijn eigen leven beëindigt eigenlijk wel een moordenaar?…
The End of Morality. And How to Get There.
Naïve, wiggish, obtuse, callous, or – worst of all! – Panglossian. This is just a sample of the names people call me whenever I confess…
Waarom klimaattoppen zo vaak eindigen op een sisser
Over de hele wereld komen jongeren samen in protest tegen het gebrek aan daadkracht van de wereldleiders om klimaatverandering aan te pakken. Zij bekritiseren terecht…
Laten we de filosofie zo snel mogelijk populair maken (D. Diderot)
Toen Diderot in 1749 een kleine vier maanden gevangen werd gezet in het Château de Vincennes vanwege het publiceren van zijn Lettre sur les aveugles à…
Eind goed, al goed? Moral luck in de wetenschap
In november 2018 werd He Jiankui wereldnieuws toen hij aankondigde dat hij kiembaanmodificatie-technologie had toegepast in een tweeling om hen te beschermen tegen HIV-besmetting. Kiembaanmodificatie…
Verhalen van hoop voor een geslaagde klimaattransitie
We dreigen vast te lopen in de klimaattransitie. In Frankrijk kwamen de gele hesjes in opstand na de invoering van een CO2-heffing. In Nederland gingen…
Externaliteiten: Het paard van Troje in de economie?
De uitstoot van schadelijke stoffen door een bedrijf dwingt naburige boeren het drinkwater voor hun vee te zuiveren en levert zo een extra kostenpost voor…
Waardigheid en economie
De Nobelprijs voor de economie is dit jaar toegekend aan onder meer Esther Duflo, ontwikkelingseconome werkzaam aan het Massachusetts Institute of Technology. Duflo werd pas…
Ethiek in het Antropoceen: hoe nemen we dieren serieus?
We leven in een paradoxale tijd. We leren steeds meer over de capaciteiten van niet-menselijke dieren, terwijl we ze tegelijkertijd al maar sterker in hun…
Waarom de baas van ING geen #supersalaris verdient. En jij ook niet.
Sommige salarissen zijn door de ophef die erover ontstond onderdeel van het collectief geheugen. Bijvoorbeeld dat van ING-topman Ralph Hamers. In 2018 zou zijn beloning…
Open Access zonder kwaliteitsverlies?
Open Access van wetenschappelijke publicaties kan rekenen op brede steun onder wetenschappers. Onmiddellijke en volledige invoering van Open Access volgens ‘Plan S’ op 1.1.2020 ondermijnt…
Democratie tussen regenten en populisten
In Nederland wordt al jaren gesproken over de kloof tussen het volk en de bestuurlijke elite. De gewone man of vrouw heeft geen vertrouwen in…
Flat Earth – Flat Science
Kort geleden beleefde de film Behind the Curve zijn première bij het Nijmeegse InScience Festival. De documentaire neemt een kijkje in het leven van een…
“De” betekenis van Zwarte Piet: een taalfilosofisch drama
Bij mij vielen de schellen van de ogen toen ik begin december 2010 terugkwam uit de Verenigde Staten, net op tijd voor Sinterklaas. Vlak na…
What if-vragen maken de geschiedenis urgent
11 November 1918 markeerde niet alleen het einde van de Eerste Wereldoorlog. Het was ook het symbolische beginpunt van de Dolkstootlegende, de opmaat voor het…
Over poetslipvissen die niet kunnen blozen en filosofen die spektakels bederven
De poetslipvis woont samen met andere poetsvissen in poetsstations op koraalriffen. Wanneer hij wil poetsen, beweegt hij op en neer. Grotere vissen die gepoetst willen…
Taalfilosofie voor factcheckers
Winnaar van de OZSW/BNI Essaywedstrijd Zowat elke nieuwsredactie heeft de voorbije jaren een factchecker in dienst genomen. Die moet de publieke uitspraken van politici testen…
Waarheidsspreken in tijden van ‘post-truth’: Foucault, ‘parrèsia’ en populisme
Afgelopen augustus publiceerden 300 Amerikaanse kranten, onder aanvoering van de Boston Globe, een editorial waarin ze de persvrijheid verdedigden. Daarmee reageerden ze op de onophoudelijke…
Een veranderd gezicht ‘doen’: De geleefde ervaringen van mensen die een deel van het gezicht missen
Het menselijk gezicht is een wonderlijk, complex lichaamsdeel. Het is de plek waar allerlei zintuiglijke organen en lichamelijke functies samenkomen. Het gezicht neemt daarnaast een…
Weg met de uitvoerende kunstenaar?
De afgelopen maanden vloeide er al heel wat inkt over het machtsmisbruik in de kunstensector. In de nasleep van #metoo deden heel wat podiumkunstenaars een…
Leven volgens een Nietzscheaans scheppingsideaal
Hoe moet een mens leven? Jaren werd deze vraag beantwoordt door de christelijke moraal. Nu we in een tijd leven waarin deze oude tradities zijn…
Kennen en begrijpen doen we in verbinding met elkaar
Op een morgen, ergens in oktober vorig jaar, op de Thalys onderweg van Amsterdam naar Nantes, zit ik over mijn laptop gebogen. De man naast mij opent…
Kunst hoef je helemaal niet te ‘snappen’
Toen afgelopen 5 mei Childish Gambino (a.k.a. Donald Glover) de single “This is America” uitbracht, ontplofte het internet. Iedereen, zo leek, had vrij genomen voor…
Moet je wachten met orgaandonatie tot je helemaal dood bent?
Ik wil u graag een paar vragen stellen. Gewetensvragen. Het is geen quiz. Stel dat u een ernstig ongeluk overkomt. In het ziekenhuis blijkt na…
Over schoonheid en Schrödingers kat
Stel dat een kat in een afgesloten kist zit. In deze kist zit een explosief dat door het verval van een radioactief deeltje binnen een…
Een ideale staat voor varkens
Hoewel eten een prominente plaats inneemt in het dagelijks bestaan, kent de Westerse filosofie verbazingwekkend weinig uitvoerige verhandelingen over onze relatie tot eten. Wel is…
Waarom psychische stoornissen wel degelijk hersenstoornissen zijn
Vorige maand organiseerde de NPO een ‘Depressie Themamaand’. In het kader van deze themamaand zond BNN-VARA op 9 april de ‘Depressie Kennistest’ uit, een ‘informerende…
Can there be mutual love between humans and robots?
In May 2018, the company Abyss Creations announced that their “real doll X” is now “officially live”. According to the announcement, this is “the world’s…
Gaat het echt om minder vlees eten en minder vliegen?
Op de Utrechtse dag van de Filosofie van een tijdje geleden gingen Neelke Doorn, Marc Davidson en Appy Sluijs onder leiding van Petra van der…
Jouw privacy is belangrijk voor ons!
U heeft ze vast ook ontvangen de afgelopen weken: tal van e-mails over privacy voorwaarden afkomstig van bedrijven waarvan je al lang vergeten was dat…
Aandacht voor aandacht
Met het uitlekken van de praktijken van Cambridge Analytica is het nog maar eens duidelijk geworden dat er donkere kanten zitten aan ons social-media gebruik.…
De mogelijkheid van een wereld
Wie fan is van de sciencefiction animatieserie Rick and Morty, is bekend met mogelijke werelden: alternatieve universa waar de dingen net wat anders lopen dan…
De waarde van privacy(schendingen)
Wat heeft zangeres Marion Manola (zie foto), die furore maakte op Broadway aan het eind van de 19de eeuw, gemeen met voetballer Robin van Persie…
Systeembanken? Systeembedrijven!
Nu de ophef over het salaris van ING-topman Hamers weer wegebt, is het tijd om een stap verder te gaan, en een wijdverbreid misverstand uit…
Brexit, democratie en de tirannie van de meerderheid
In juni 2016 besloot een krappe meerderheid van de Britse kiezers per referendum om uit de Europese Unie te stappen. De “Brexit” deed veel stof…
Naar een filosofische ‘theory of everything’
Deze blog is onderdeel van de rubriek ‘onderzoeksprojecten’ waarin filosofen die recentelijk een onderzoeksbeurs binnen hebben gehaald of juist een onderzoeksproject afsluiten, vertellen waar hun onderzoek…
Waar was ik toen ik er niet was? Deel 2
Het nieuwe boek van dr. Monica Meijsing (Tilburg University) draagt de titel Waar was ik toen ik er niet was? Een filosofie van persoon en…
De blik op onszelf
De wereld om ons heen is in al zijn vloeibare ongrijpbaarheid steeds letterlijker een búítenwereld geworden waar we geen grip meer op lijken te krijgen.…
Tegen de natuur: over de onnatuurlijkheid van ggo’s
Een meerderheid van Europeanen meent dat genetisch gewijzigde gewassen, of genetisch gemodificeerde organismen (kortweg ggo’s) ‘onnatuurlijk’ zijn. Een beetje denkwerk leert ons echter dat er…
Leidt literatuur tot kennis?
Wanneer de waarde van literatuur ter sprake komt, wordt vaak verwezen naar allerlei positieve effecten die het lezen van literatuur zou hebben op onze cognitieve…
Niet-feitelijke waarheden
Wat is waarheid? Er zijn weinig wijsgerige vragen die vaker zijn gesteld dan deze. In wat volgt ga ik er niet rechtstreeks op in. In…
Esthetische redenen tegen Kevin Spacey
In een blogpost over het waarderen van kunst/films van moreel bezwaarlijke figuren, schrijft Kathleen Stock over haar liefde voor Woody Allen films zoals Annie Hall…