In hoeverre ben je verantwoordelijk voor je acties of emoties wanneer die beïnvloed worden door biologische factoren? Iemand met een ziektebeeld als schizofrenie of een bipolaire stoornis zouden we minder snel verantwoordelijk houden voor zijn of haar gedrag: “die kan daar niets aan doen”. Maar hoe zit dat bij andere biologische invloeden op onze emoties en gedrag? Zijn bijvoorbeeld hormonen niet van dezelfde categorie en ben ik dan bijvoorbeeld wel moreel verantwoordelijk voor mijn onvermogen om mijn vriendin te steunen wanneer ik weer een huilbui had tijdens mijn menstruatie? Bovendien beschouwen we zulk gedrag vaak als irrationeel: het lijkt immers niet op redelijke overwegingen gebaseerd. Maar is dat wel zo? Wanneer je in een depressieve stemming bent, kun je vaak prima redenen geven voor je gedrag. Dat gedrag en die redenen staan niet alleen in tegenstelling tot anderen die niet aan depressie lijden, maar ook in tegenstelling tot jezelf wanneer je niet aan depressie lijdt. Maar wie is wanneer rationeel?
Te gast in deze aflevering zijn bio-ethica Kristien Hens (Universiteit Antwerpen) en professor ethiek Katrien Schaubroeck (Universiteit Antwerpen).
Kluwen is een filosofische podcast over de knopen van het mens zijn. Een podcast die graaft van verwarring naar verwondering en terug, met een mix van persoonlijke verhalen en filosofische argumentatie. Productie, interviews, muziek en geluid door Martha Claeys en Lotte Spreeuwenberg. Beeld door Anne Lucassen.
Beluister de aflevering van de podcast Kluwenhier.