Kirilov – een personage in Dostojevski’s roman Duivels – besluit zich te suïcideren en geeft de volgende reden: “God is onmisbaar, daarom moet hij er…
Screening bij kinderwens: moeten we dat willen?
Alle mensen met een kinderwens kunnen laten onderzoeken of zij drager zijn van een erfelijke aandoening. In theorie, want de praktijk laat nog even op…
Hoe we zorg inclusiever kunnen maken
De gezondheidszorg behandelt ons, volgens Jenny Slatman, te veel als eenzame, losgezongen individuen. Binnen dit beeld is ziekte te lokaliseren in het lichaam, zoals bij…
Je smarthorloge maakt dagelijkse ervaringen minder waardevol
Momenteel gebruikt 40% van Nederland smarthorloges, trackers en beweegapps om gezondheidsdata te verzamelen. De zorgsector reageert enthousiast, want zelfmonitoring kan bijdragen aan een gezondere leefstijl.…
Empathie voor wie?
In de tv-detectiveserie Bron/Broen zien we één van de hoofdpersonen, Saga Norén, het slechte nieuws brengen nadat er een moord is ontdekt. Ze doet dat…
Je bent wat je hebt?
Als je een psychiatrische diagnose hebt, heb je vast wel eens gehoord dat je je daar niet mee moet identificeren. Waarschijnlijk is dat vaak goed…
Morele vragen bij een cactusstekje: Ethiek in de forensische psychiatrie
“Ik loop hier al drie jaar langs en kijk naar al die planten,” zegt hij, “maar ik heb nooit durven vragen om een stekje.” Eigenlijk…
Zo schaf je de isoleercel af
“Wat ik misschien nog wel het ergste vond is het separeren zelf. Je wordt gedragen, je voelt je zo machteloos. Ik kreeg dan ook nog…
Gebruik ervaringskennis om de GGZ menselijker te maken
De laatste jaren worden ervaringsdeskundigen steeds meer ingezet binnen de zorg. Ze zijn niet meer weg te denken uit de grote ggz-instellingen. Er is inmiddels…
Goed herstellen: samen op pad!
“Wat heeft je de afgelopen jaren nu het meest geholpen?” Deze vraag stel ik als psychiater met enige regelmaat aan cliënten als ze zijn hersteld.…
‘Een paar jaar terug werd ik nog een antipsychiater genoemd’
Een interview met Jim van Os, hoogleraar psychiatrie bij het UMC Utrecht.
Stel relaties centraal in de ggz
Hij had een mooie tattoo in zijn nek. Van een hagedis die in zijn eigen staart beet. Zesentwintig jaar oud zat hij daar voor me,…
We moeten af van labels in de psychiatrie
Als puber liep ik wat vast in mijn leven. Tussen mijn vijftiende en achttiende kwam ik in een lastige fase terecht waarin ik niet goed…
GGZ-serie
De geestelijke gezondheidszorg is in crisis. Maar hoe moet het anders? Hoe moeten we omgaan met dilemma’s uit de praktijk? Wat kunnen we leren van…
Hoe partijdig mag je zijn bij het redden van mensen?
In landen als China, de VS, Polen of Zuid-Afrika stort eens in de zoveel jaar een mijn in. Dat is geheel voorspelbaar, ook al weet…
Is stoppen met eten en drinken een vorm van zelfdoding?
Veel mensen die graag een eind aan hun leven zouden willen maken, weten wel dat ze dat kunnen doen door te stoppen met eten en…
Dankbaarheid is goed voor je…
Laatst zat ik te mediteren en terwijl ik op het ritme van de rustige begeleidende stem langzaam mijn gedachten liet verstillen, zei ze ineens: “Wetenschap…
Is er iets mis met valse hoop?
Als je op internet zoekt onder de trefwoorden ‘hoop’ en ‘geneeskunde’, vind je talloze citaten van het type: ‘geen patiënt mag ooit de spreekkamer verlaten…
Het is juist immoreel om kinderen níet te vaccineren
Nu het virus flink rondwaart in basisscholen en de ene na de andere klas naar huis wordt gestuurd, lijkt het extra belangrijk om kinderen jonger…
Kun je vrij zijn als je niet anders kunt?
In Nederland is het merendeel van de organen die gebruikt worden voor transplantatie afkomstig van levende donoren. Daarbij gaat het vooral om nieren, maar in…
Hoeveel is een mensenleven ons waard?
Volgens antropoloog David Graeber (2013) komt in alle samenlevingen een onderscheid voor tussen twee vormen van waarde: enerzijds dingen die we kunnen verhandelen op basis…
De ‘namaakbaarmoeder’: op naar een zorgeloze zwangerschap?
Stel je voor: een toekomstwereld waarin een zwangerschap zich niet langer afspeelt binnenin een menselijk lichaam, maar waarin embryo’s van bevruchting tot geboorte buiten het…
Help me dan, psychiater
Het tekort van het teveel is voor iedereen die dit interessante puzzels vindt: De kwetsbaarheidsparadox: terwijl 89% procent van de Nederlanders verklaart gelukkig te zijn,…
De dosis maakt het medicijn
Stel, je belandt met een Covid-19 infectie in het ziekenhuis en de arts behandelt je met een geneesmiddel. Zal de arts je dan zoveel mogelijk…
Mensen, we moeten eens babbelen over het embryo
Praten over gevoelige onderwerpen, het ligt vaak nogal moeilijk. Onderzoek op menselijke embryo’s is zo’n gevoelig thema. En in dat geval is er nog een…
De prijs van een leven
Triage Tijdens de explosie van COVID-19-besmettingen in maart en april van dit jaar leek het er even op dat de IC-afdelingen niet meer iedere patiënt…
Baas over eigen dood?
In Nederland is 90 procent van de bevolking voorstander van een wet die euthanasie onder voorwaarden toestaat, en twee derde van die groep beroept zich…
Jongeren voorrang geven op de ic?
Het voorgestelde leeftijdscriterium, waarmee jongeren op de intensive care voorrang krijgen op ouderen, is onhoudbaar op morele gronden, betoogt ethicus Fleur Jongepier. Er is een draaiboek…
De absurde wereld van Camus heeft niets te maken met depressie
In een depressie verliezen vanzelfsprekendheden hun betekenis. Verbinding zoeken met andere wezens kan helend werken volgens Eva Meijer. In De grenzen van mijn taal gebruikt ze haar…
Rechtvaardigheid bij code zwart
Een leeftijdsgrens bij code zwart? De landelijke bezetting van intensive cares is terug op het normale niveau. De grote druk op de schaarse medische middelen…
Wanneer ben je verantwoordelijk voor de dood van mensen?
Vanaf nu lees je iedere twee maanden een bijdrage van Govert den Hartogh op Bij Nader Inzien. Wil je nooit meer een blog missen? Meld…
Een demente vrouw, een doodswens en twee filosofische vragen
Dit voorjaar zal de Hoge Raad uitspraak doen in een zaak waarbij een arts het leven beëindigde van een diep demente vrouw. Zij had eerder…
In de greep van de dood
Zelfbeschikking en maakbaarheid kenmerkten lange tijd onze omgang met de dood, maar door het coronavirus verliezen veel mensen juist de controle over hun laatste wensen.…
Het schone zien in de tragiek is niet per se smakeloos
Ethici Fleur Jongepier en Karin Jongsma betogen dat ethici nu even geen recht van spreken hebben. Specifiek bekritiseren ze Marcel Verweij en Roland Pierik om het geven van een ethische rechtvaardiging van de manier waarop…
Ethici, even pas op de plaats
Collega’s Marcel Verweij en Roland Pierik gooiden eind vorige week een fikse knuppel in het hoenderhok op de opiniepagina van de Volkskrant. In geval van schaarste…
Het pijnlijke gesprek over ziekenhuisbedden moet juist nu gevoerd worden
Op het moment dat de corona-epidemie in ziekenhuizen in het zuiden van Nederland al tot bijna onhoudbare situaties ging leiden, deden wij in een opiniestuk in…
Betekenis te midden van vele tinten grijs
“Grijs dat alle kleur opzuigt tot er alleen nog een herinnering aan kleur overblijft.” Met deze woorden beschrijft Eva Meijer beeldend hoe de wereld bij depressie…
Betere medische besluitvorming door algoritmes?
Sinds kort hebben algoritmes een adviserende rol bij medische beslissingen, zowel bij de VUmc als bij het Radboud UMC Nijmegen, zo berichtte NRC onlangs. Het Radboudumc in Nijmegen…
Een doos van Pandora die beter gesloten blijft
Het jaar van het Voltooid Leven, zo omschreef dagblad Trouw – enigszins omineus – het jaar 2020. Twee jaar lang schoof het kabinet de initiatiefwet…
Vogelvrij in je eigen huis
Sinds de jaarwisseling zijn mensen met psychische aandoeningen vogelvrij in hun eigen huis. Op 1 januari is namelijk de Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg in werking getreden.
Waarom we zonder ‘zelfmoord’ zouden moeten
Zelfmoord. We komen het woord dagelijks tegen, in de krant, in het journaal. Maar is iemand die zijn eigen leven beëindigt eigenlijk wel een moordenaar?…
Eind goed, al goed? Moral luck in de wetenschap
In november 2018 werd He Jiankui wereldnieuws toen hij aankondigde dat hij kiembaanmodificatie-technologie had toegepast in een tweeling om hen te beschermen tegen HIV-besmetting. Kiembaanmodificatie…
Waarom we psychiatrische stoornissen geen hersenstoornissen moeten noemen
Volgens onderzoek van de Hersenstichting heeft één op de vier Nederlanders een hersenaandoening. Van deze 3,8 miljoen mensen heeft veruit de grootste groep, 1,9 miljoen…
Moet je wachten met orgaandonatie tot je helemaal dood bent?
Ik wil u graag een paar vragen stellen. Gewetensvragen. Het is geen quiz. Stel dat u een ernstig ongeluk overkomt. In het ziekenhuis blijkt na…
Waarom psychische stoornissen wel degelijk hersenstoornissen zijn
Vorige maand organiseerde de NPO een ‘Depressie Themamaand’. In het kader van deze themamaand zond BNN-VARA op 9 april de ‘Depressie Kennistest’ uit, een ‘informerende…
Een gereguleerde orgaanmarkt? Enkele praktische en filosofische tegenkantingen
In sommige landen waar individualisme hoog in het vaandel staat en een nijpend tekort aan organen heerst, zoals Nederland en de VS, gaan steeds meer…
De blik op onszelf
De wereld om ons heen is in al zijn vloeibare ongrijpbaarheid steeds letterlijker een búítenwereld geworden waar we geen grip meer op lijken te krijgen.…
Vaccinatiescepsis en de homeopathische verdunning van wetenschappelijke argumenten in de sociale media
De vaccinatiegraad tegen besmettelijke kinderziekten is de afgelopen jaren afgenomen en het lijdt geen twijfel dat de toenemende invloed van de antivaccinatiebeweging hier debet aan…
Psychiaters kunnen geweldsdelicten voorkomen – maar tegen welke prijs?
Je zit met een paar vrienden in een drukke kroeg. Het is gezellig, misschien iets te gezellig zelfs. Na opnieuw een goede grap met daarop…
Held of bedrieger? – Het prometheïsche lot van de sporter
door Aldo Houterman (HU/UvA) en Trijsje Franssen (UvA) De bestseller ‘Mijn gevecht’ is het levensverhaal van Thomas Dekker, dat hij samen met journalist Thijs Zonneveld heeft…