Door Katinka Quintelier (Universitair docent Vrije Universiteit Amsterdam)

Het leven van een kluizenaar of activist, politicus, of voltijds ouder van vier kinderen, alle zijn waardevol. Dat inzicht daagt soms uit. Een ander leven trekt ons aan. Je denkt ‘was ik nu maar een muzikant, zo één die overal heen kon gaan’.

David B. Wong vertrekt in Natural Moralities. A Defense of Pluralistic Relativism (2006) vanuit dit fenomeen. Hij noemt het ‘morele ambivalentie’. Dit is het begrip voor, en de aanvaarding van, verschillende morele waarden die passen bij verschillende levens. Zo kunnen we begrijpen dat ‘zorgzaamheid’ en ‘creativiteit’ beide morele waarden zijn. Zo kunnen we ook begrijpen dat we soms moeten kiezen tussen ‘zorgzaamheid’ en ‘creativiteit’. Hoe we moeten kiezen hangt af van de waarde die past bij ons leven. Sommige mensen ontplooien een leven waarin het zorgen voor familie, vrienden, collega’s of studenten regelmatig op de eerste plaats komt, en andere mensen ontplooien een leven waarin het creëren van schoonheid of hedonistische ervaringen regelmatig op de eerste plaats komt. Op die manier ontstaan verschillende levens, die verschillen in welke waarde de hoogste prioriteit heeft.

Soms willen we alle waarden leven. Wong legt uit dat dit niet kan, dat er een onverenigbare veelheid aan morele waarden bestaat. Dit komt door de menselijke natuur – die biedt geen oplossing, maar wel aanvaarding van het feit dat je niet overal heen kan gaan.

Dit is een aflevering uit de rubriek ‘Een Kleine Ode Aan’. In ongeveer 250 woorden looft een Nederlandse of Vlaamse auteur een al dan niet vergeten filosofisch pareltje.


Meer:

Volg ons op

TwitterInstagramFacebook

Op de hoogte blijven per mail?

Wanneer wil je een e-mail ontvangen?

Steun ons

Doneer Word vriend

1 Comment

  1. Wat een eng soort waardenrelativisme. Zeker, veschillende levenswijzen zullen andere waarden naar voren halen, maar een waarde is geen jas die je bij verschillende weersomstandigheden verruilt voor een andere. We willen geen ‘waarden leven’ alsof we ze voor het uitkiezen hebben, we willen volgens bepaalde waarden leven. Hoe we moeten kiezen hangt niet af van ‘de waarde die past bij ons leven’, maar van onz vrije wil – in de zin van Harry Frankfurts’ first order volition.

Comments are closed.