Wat is de juiste reactie op onwaarheden, kwetsende uitspraken en bullshit? Er is een manier om deze vraag te beantwoorden die ik steeds vaker tegenkom:…
Het recht om te geloven
Wie wordt opgeleid tot wetenschapper wordt een gezond respect voor bewijsmateriaal bijgebracht. Data zijn heilig, bronverwijzing is onontbeerlijk. Deze opvatting is van grote waarde gezien…
Kevers, Kattensnoepjes en Kaaskroketten: Behaviorisme in de psychologie en de filosofie
Op 1 februari 2016 ontving Sander Verhaegh (TiLPS, Tilburg University) een Veni-beurs van het NWO om onderzoek te doen naar de conceptuele en historische connecties tussen…
“The Embodied Mind” door Varela, Thompson & Rosch
Begin jaren negentig ontwaren Francisco J. Varela, Evan Thompson en Eleanor Rosch een ernstig geval van bijziendheid in de cognitieve wetenschappen. Volgens het klassiek cognitivisme…
“A Spirit of Trust: A Semantic Reading of Hegel’s Phenomenology” door Robert Brandom
Als Hegel God is, dan is Brandom zijn profeet. Nu zijn boek over Hegels Phänomenologie des Geistes op het punt staat gepubliceerd te worden (en…
Saul Kripke, “Naming and Necessity”
Elke aflevering van het MTV-programma Catfish draait om een persoon die na jarenlange persoonlijke chats, mailtjes en telefoongesprekken verliefd geraakt is op iemand die hij…
Reason and Morality door Alan Gewirth
Belangrijke filosofische boeken hebben vaak onbescheiden titels: Grundlegung zur Metaphysik der Sitten. The Methods of Ethics. A Theory of Justice. Hetzelfde geldt voor Alan Gewirth’s…
The claim of reason door Stanley Cavell
Net zoals Cavell geen doorsnee filosoof is, is The Claim of Reason (1979) geen doorsnee werk. Wie afgaand op de (onder)titel een nauwgezette exegese van de…
Een meer conservatieve universiteit is een betere universiteit.
Door Andreas De Block en Olivier Lemeire (resp. hoogleraar en post-doctoraal onderzoeker Hoger Instituut voor Wijsbegeerte, KU Leuven) De media en ook deze blog (zie hier en hier) hadden…
In memoriam: Hubert Dreyfus (1929 – 2017)
Zaterdag 22 april 2017 overleed Hubert L. Dreyfus op 87-jarige leeftijd, na bijna een halve eeuw als hoogleraar filosofie te hebben gewerkt aan UC Berkeley.…
Wetenschaps-financiering: het belang van heterogeniteit en diversiteit
Dinsdag vond in Amsterdam een werkconferentie plaats van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) over de vraag wat te doen aan de hoge aanvraagdruk…
The quest for reality van Stroud
Door: Jesse Mulder (Universiteit Utrecht) Citroenen zijn geel en tomaten zijn rood: wij leven in een kleurrijke wereld. Of lijkt dat maar zo? De atomen…
Niemand deed meer om Wittgenstein te verdedigen dan P.M.S. Hacker
Ludwig Wittgenstein is de invloedrijkste filosoof van de laatste honderd jaar. Maar of die invloed de filosofie deugd heeft gedaan, is een andere kwestie. Nogal…
Wat is belangrijker, correct Nederlansch of rechtvaardigheid?
Ik geef op het moment veel onderwijs, en dan valt al snel op: studenten maken relatief veel spellings- en grammaticafouten. In sommige gevallen word ik…
Waarom denken meer is dan hersenactiviteit
Door Naomi Kloosterboer (promovendus aan de Vrije Universiteit Amsterdam) Afgelopen zomer zat ik op de fiets met mijn broertje en we raakten in gesprek over…
Waar bevindt zich de politieke filosofie?
-Door Evert van der Zweerde, hoogleraar politieke filosofie aan de Radboud Universiteit- Eén van de vragen die van oudsher gesteld worden in de politieke filosofie…
In tijden van leugens en bullshit moeten we het werk van Austin lezen
Stel: je staat op het punt om een schip te dopen en een fles champagne tegen de boeg kapot te slaan. Precies op dat moment…
De wetenschap naar de samenleving: twee stellingen over informele valorisatie
Er wordt vaak gezegd dat wetenschappelijke kennis onvoldoende in de samenleving belandt. Hierover wil ik twee stellingen verdedigen, die samengevat kunnen worden als volgt: (1)…
“Wiskunde en geschiedenis zijn overbodig”?
Gastbijdrage door Roy Dings (Radboud Universiteit Nijmegen) Dienen leerlingen op de basis- en middelbare school nog reken- of wiskundeonderwijs te krijgen in een tijdperk waar…
Witte Vlekken in het Onderzoeksbeleid
Door Carlo Ierna (Universiteit Utrecht) In het nieuwe beeld van onderzoeksbeleid ontbreken juist de wetenschappers die de meeste tijd aan onderzoek besteden en het meest…
Hoe seksisme in de filosofie mensen maakt en breekt
We kennen inmiddels allemaal de getallen: hoewel al jaren een groot deel van de studenten filosofie van het vrouwelijk geslacht is, neemt het percentage vrouwen sterk…
De professionele verantwoordelijkheid van de academische filosoof
Begin november was ik uitgenodigd bij een conferentie om een keynote lezing te verzorgen over verantwoordelijkheden in environmental risk management. Onderwerpen als klimaatverandering, vervuiling en…
Grote maatschappelijke problemen: niet zonder de ethiek!
Door Dascha Düring en Ingrid Robeyns Vorige week maandag hadden wij de eer om aan te schuiven als tafelwetenschappers bij de Avond voor Wetenschap en…
Vrouwen in de wetenschap – wat vinden we daar nu echt van?
Stel dat we NWO-voorzitter Jos Engelen zouden vragen wie over het algemeen geschikter zijn voor een academische carriëre, mannen of vrouwen. Het is niet moeilijk…
Minister Bussemaker, Bildung vraagt om geesteswetenschappen!
De opening van het academisch jaar aan de Universiteit Utrecht stond in het kader van het thema Dare to Dream – of gewoon in het…
Waarheen met de Nationale Wetenschapsagenda?
Gastbijdrage door Carlo Ierna Deze week worden drie conferenties gehouden om de wetenschapsagenda verder uit te werken. Dinsdag was de beurt aan “Science for Science”.…
Houd VWO en HAVO gescheiden
In mijn post ‘Houd universiteit en hogeschool gescheiden’ van 3 maart jl. hield ik een pleidooi voor een veel kleinere studentenpopulatie aan de universiteit die…
De publieke rol van de universiteit
Gastbijdrage door Huub Dijstelbloem Op de eerste meeting die het College van Bestuur van de Universiteit van Amsterdam na de ontruiming van het Bungehuis en…
Hoofdtransplantaties en mammoeten
Menselijke hoogmoed kent geen grenzen. Dat begrepen de oude Grieken al toen zij de mythe van Prometheus optekenden. Om een lang verhaal kort te maken:…
Wat is Filosofie?
Literatuur spreekt over het bijzondere, eenmalige en enkelvoudige, terwijl wetenschap en filosofie zich met het algemene bezighouden. Als geluk altijd en voor iedereen hetzelfde is,…
Houd universiteit en hogeschool gescheiden
Er is al heel wat geklaagd over de toenemende vraag vanuit overheid en maatschappij om economisch nut van universitair onderzoek. De kritiek dat nutsdenken niet…
Uit het Maagdenhuis….
Gastbijdrage door Yolande Jansen, Eva Groen-Reijman, Joost de Bloois en Robin Celikates ‘Hé ho CvB! Kom een keertje naar benee.’ Dankzij de acties van de…
Valorisatie zonder vraagsturing
Valorisatie en maatschappelijke relevantie van wetenschappelijk onderzoek spelen een hoofdrol in het wetenschapsbeleid van de overheid. Terecht worden wetenschappers er steeds meer van doordrongen dat…
Twee zorgen over de Wetenschapsvisie 2025
In de Tweede Kamer wordt morgen een Algemeen Overleg gehouden over de Wetenschapsvisie 2025. In de Wetenschapsvisie staan goede ideeën, maar er zijn ook punten…
Hoe kan de Nationale Wetenschapsagenda een succes worden?
Door Marcus Düwell (voormalig directeur Onderzoekschool Wijsbegeerte) en Anthonie Meijers (voorzitter Onderzoekschool Wijsbegeerte) Een van de manieren om de Wetenschapsvisie te lezen is als een…
De Wetenschapsvisie: eenzijdig en Marxistisch
Door Jan-Willem Romeijn Vandaag houdt de Tweede Kamer een hoorzitting over de Wetenschapsvisie, een document waarin een visie op het wetenschapsbeleid wordt ontvouwd. Veel is…
Wetenschapsvisie: open brief aan kamerleden
N.a.v. een bijeenkomst over wetenschapsvisie van de Nederlandse Onderzoeksschool Wijsbegeerte schreven Sem de Maagt en Fleur Jongepier een open brief aan leden van de Tweede…
Grote ideeën en heldere concepten – Kant, symboliek en politiek
De interessante discussie naar aanleiding van het mooie stuk van Marc Slors deed mij denken aan Immanuel Kants onderscheid tussen concept en idee. Er zijn…
Stemmen over klimaatwetenschap
Afgelopen woensdag nam de Amerikaanse senaat met 98 tegen 1 stemmen een resolutie aan waarin ze haar mening uit “dat klimaatverandering echt is en geen…
Verengelsing, so what?
Door Fleur Jongepier en Sem de Maagt Recentelijk luidden een aantal filosofen de noodklok over de verengelsing van de Nederlandse filosofie. ‘In het Engels kun…
Gedijt wetenschap het beste bij competitie? Reflecties op de wetenschapsvisie
Hoe kunnen we de beste wetenschap stimuleren? Uiteraard door wetenschappers met elkaar te laten wedijveren! Deze assumptie wordt als vanzelfsprekend ervaren in Nederland en sommige…
Wetenschapsvisie 2025 en de toekomst van de filosofie in Nederland
Op 25 november presenteerden Jet Bussemaker cs. de Wetenschapsvisie 2025, de kabinetsvisie op de toekomst van de wetenschap in Nederland. Het kabinet stelt voor de…
Wetenschapsvisie – Wat de burger niet inbrengt
De NRC vroeg haar lezers: “Wat voor onderzoek vindt u dat gefinancierd moet worden (wees concreet: bv. auto’s op zonne-energie)?” Mijn antwoord: onderzoek waarvan wij…
Wat moet je in vredesnaam met een filosoof?
Wat hebben een televisiescenarist, een coach voor academici, een consultant voor duurzaamheid, een ontwerper van zoekmachines, en een statisticus met elkaar gemeen? Allen hebben ze…
Filosofie, kinderen, nieuwsgierigheid en verwondering
Vandaag is het UNESCO Wereldfilosofiedag, die elk jaar gevierd wordt op de derde donderdag van november. Toevallig valt dat vandaag samen met de Internationale Dag van…
Vertrouwen in de wetenschap en wetenschapsfraude
Helen de Cruz ( VU Amsterdam / Oxford Brookes) In januari begin ik als wetenschapsfilosoof aan de VU Amsterdam. Ter voorbereiding van mijn twee interviews…
Think Twice
Het is een raar ding, een blog van ‘academisch filosofen’. In tegenstelling tot arts of advocaat, kan iedereen zich filosoof noemen; de filosoof is een…
Het nut van de logica
Onlangs nam Johan van Benthem afscheid als hoogleraar logica van de Universiteit van Amsterdam. NRC Handelsblad publiceerde op 26 september een interview met Van Benthem. Daarin stond ook…