Wat een moment van nationale eenheid moest worden, mondde uit in een pijnlijke controverse. Schrijver en publicist Arnon Grunberg maakte in zijn toespraak op 4 mei een…
Een opmerkelijke vergelijking tussen Joden en Marokkanen
De gelijkschakeling
De idee ‘gelijkschakeling’ is een groot idee en het begrip verdient daarom algemene bekendheid. De term komt in omloop ter aanduiding van de wetten waarmee…
Corona-angst, een slechte raadgever?
Corona maakt mensen niet alleen ziek maar ook bang. Dat heeft positieve gevolgen: angst maakt voorzichtig en dat kan ons helpen te overleven – het…
Conventies verander je niet door elkaar de les te lezen
In de afgelopen weken werd er veel kritiek geleverd op mensen die zich niet hielden aan alle corona-richtlijnen. Zijn mensen die geen anderhalve meter afstand…
De maand van de waarheid
Noem het geen sociale onthouding, maar fysieke onthouding. Of met de Engelse begrippen waarvan ze zijn afgeleid: geen social distancing, maar physical distancing. Lichamelijke afstand helpt om…
Hoe ver mag je gaan om een punt te maken?
Nederlanders zijn boos, en dat voelt zo langzamerhand eigenlijk heel gewoon. Boeren rijden met hun tractoren over de snelweg en bezetten het Binnenhof. Bouwers kieperen…
Experimenteren met mensenlevens?
“Hoe durft de premier ervoor te kiezen om miljoenen Nederlanders onnodig corona te laten krijgen?” vroeg Geert Wilders in het Kamerdebat van 18 maart over de maatregelen…
Nudges in de strijd tegen corona
Deze tekst is geschreven op 20 maart 2020 en beschrijft de situatie op dat moment. Verschillende landen, zoals Nederland en het Verenigd Koninkrijk, hebben ondertussen…
Hoe Peter Strawson corporate moral agency irrelevant maakt
Hebben bedrijven een sociale verantwoordelijkheid ten opzichte van de maatschappij? Is het terecht dat we boos zijn op Shell omdat ze de klimaatproblematiek lijkt te…
Ajax naar Qatar: wat kun je zeggen?
Ajax heeft dit jaar een winterkamp gedraaid in Qatar. Dat was een controversieel besluit. Volgens mensenrechtenorganisaties als Amnesty (zie bv. hier, hier, of hier) zouden de faciliteiten door…
Het nut en nadeel van de ironie
“Ik heb die prijs ook helemaal niet nodig,” zo schreef Ilja Pfeijffer na het mislopen van wat zijn tweede Libris Literatuurprijs had kunnen zijn. Meende…
Kluwen aflevering 8 – Verdien jij wat je verdient?
Is het eerlijk dat poetshulpen en vuilnisophalers minder verdienen dan topadvocaten, of CEO’s? Wat is een eerlijke verloning? De kloof tussen de superrijken en de…
Schmitt in het Nederlands: reden tot vreugde of zorg?
Het denken van Carl Schmitt (1888-1985) staat opnieuw in de belangstelling. Dat is op zichzelf opvallend. De rechtsgeleerde was een criticus van het liberale en…
Is een gesprek tussen daders en slachtoffers een goed idee?
Wat zou jij doen wanneer iemand tijdens oud en nieuw in een dronken bui je autoruit in had geslagen? Zou jij met de dader in…
Moet ‘onze Europese levenswijze’ ‘beschermd’ worden?
Een prachtig boek van de Italiaanse schrijver en kunstenaar Carlo Levi draagt de titel De woorden zijn stenen (Le parole sono pietre, 1955). Deze titel is een…
Waarom klimaattoppen zo vaak eindigen op een sisser
Over de hele wereld komen jongeren samen in protest tegen het gebrek aan daadkracht van de wereldleiders om klimaatverandering aan te pakken. Zij bekritiseren terecht…
De citadel en het verkeerslicht
Stiekem is dit een ode aan twee grootse ideeën, die gaan over dezelfde vraag: hoe bepaal je “hoe vrij” iemand is? In zijn beroemde essay…
Kluwen afleveringen 5 en 6
Kluwen aflevering 5: Reizen als collectieve dwangneurose Het was weer zomer. In de voorbije maanden liepen de kantoren leeg en de vlieghavens vol. Het hoeft eigenlijk…
Er zit een ‘kloof’ tussen burgers en bestuurders. Maar welke?
In de bijdrage van 4 februari 2019 op deze blog, concludeert politiek filosoof Teun Dekker dat de Nederlandse politiek zich de afgelopen twintig jaar heeft…
Should Aung San Suu Kyi’s Nobel Peace Prize Be Revoked?
Omdat niet alle filosofen die werkzaam zijn aan een Nederlands instituut Nederlands spreken/schrijven, publiceert BNI (bij uitzondering) af en toe Engelse stukken. In 1991, Aung…
Democratie tussen regenten en populisten
In Nederland wordt al jaren gesproken over de kloof tussen het volk en de bestuurlijke elite. De gewone man of vrouw heeft geen vertrouwen in…
Zwarte schapen en gebakken peren
Dat er aan het eten van dieren morele vraagstukken verbonden zijn, is geen nieuws meer. We zijn het intussen eens dat het wreed en onethisch…
“De” betekenis van Zwarte Piet: een taalfilosofisch drama
Bij mij vielen de schellen van de ogen toen ik begin december 2010 terugkwam uit de Verenigde Staten, net op tijd voor Sinterklaas. Vlak na…
De oorspronkelijke positie van John Rawls
Beeld je in dat je aan extreem, maar tijdelijk geheugenverlies lijdt. Er ligt, als het ware, een sluier van onwetendheid over je geheugen. Je weet…
Taalfilosofie voor factcheckers
Winnaar van de OZSW/BNI Essaywedstrijd Zowat elke nieuwsredactie heeft de voorbije jaren een factchecker in dienst genomen. Die moet de publieke uitspraken van politici testen…
Waarheidsspreken in tijden van ‘post-truth’: Foucault, ‘parrèsia’ en populisme
Afgelopen augustus publiceerden 300 Amerikaanse kranten, onder aanvoering van de Boston Globe, een editorial waarin ze de persvrijheid verdedigden. Daarmee reageerden ze op de onophoudelijke…
Baggini’s boek is een springplank om verder de filosofie van de waarheid in te duiken
Julian Baggini is een belangrijk figuur in het Britse publieksfilosofische landschap. Hij is de oprichter van het inhoudelijk en esthetisch geslaagde tijdschrift, The Philosophers’ Magazine.…
Politiek zonder politiek
You did it! Congratulations to Greece and its people on ending the programme of financial assistance. With huge efforts and European solidarity you seized the…
Hannah Arendt's 'Het zionisme bij nader inzien'
“Het zionisme bij nader inzien” (1978) van de Joodse Duits-Amerikaanse filosofe Hannah Arendt (1907-1975) is om meerdere redenen bijzonder. Vol verbazing constateerde ik hoe visionair…
Een ideale staat voor varkens
Hoewel eten een prominente plaats inneemt in het dagelijks bestaan, kent de Westerse filosofie verbazingwekkend weinig uitvoerige verhandelingen over onze relatie tot eten. Wel is…
Jouw privacy is belangrijk voor ons!
U heeft ze vast ook ontvangen de afgelopen weken: tal van e-mails over privacy voorwaarden afkomstig van bedrijven waarvan je al lang vergeten was dat…
De waarde van privacy(schendingen)
Wat heeft zangeres Marion Manola (zie foto), die furore maakte op Broadway aan het eind van de 19de eeuw, gemeen met voetballer Robin van Persie…
Brexit, democratie en de tirannie van de meerderheid
In juni 2016 besloot een krappe meerderheid van de Britse kiezers per referendum om uit de Europese Unie te stappen. De “Brexit” deed veel stof…
Minority Report: de voorspelbare toekomst van de Sleepwet
Eerder is door Hans de Zwart (directeur van Bits of Freedom) al betoogd waarom de ‘Sleepwet’, zoals deze ook wel wordt genoemd, niet goed genoeg…
We leven op de economische puinen van het hoogkapitalisme
Het neoliberalisme dat in de jaren 1980 om zich heen begon te grijpen, en ons vandaag onder de vorm van globalisering in de ban houdt,…
Al lachend zegt de filosoof de waarheid
Als filosofie de kunst van de twijfel is, is de Poolse filosoof Leszek Kolakowski een onbetwiste grootmeester. Kolakowski bracht een groot deel van zijn leven…
Een kleine ode aan: Francis Bacon’s “Nova Atlantis”
Francis Bacon liep niet hoog op met de aristotelische wetenschapsmethodiek en wou er met graagte een einde aan stellen. Hij was politiek erg geëngageerd –…
Is er een recht op klokkenluiden?
Nederland kent nu zo’n anderhalf jaar de Wet Huis voor klokkenluiders. Deze wet biedt klokkenluiders wettelijke bescherming tegen benadeling door de werkgever wanneer een klokkenluider…
Hoe de vrijheid van meningsuiting van de een die van een ander kan verhinderen
Wanneer wegen de pros van vrijheid van meningsuiting op tegen de cons, en aan welke cons moeten we denken? In een eerdere blogpost boog ik…
Wat we kunnen leren over avonturen van Georg Simmel
Wat is een avontuur? Op het eerste gezicht is dit misschien niet de meest prangende filosofische vraag. Willen we niet veel liever de zin van…
Kan Zwarte Piet racisme zijn?
Stelt u zich eens een samenleving ver, ver weg voor: Rodinia. De mensen daar vieren één keer per jaar een vrolijk feest, waarbij kinderen cadeaus…
Over #MeToo gesproken
#Metoo: de discussie Afgelopen maand gaf feministe van het eerste uur Fay Weldon in het Volkrantmagazine haar ongezouten commentaar op de #metoo campagne die de…
Facts matter: over academici in het post-truth tijdperk
U hebt het vast ook al opgemerkt: niet iedereen hecht evenveel waarde aan feiten. Zeker wanneer ze indruisen tegen hun morele of politieke kompas gaan…
‘Ethisch consumeren’: daadwerkelijk ethisch of elitair?
Afgelopen zomer stond in de Volkskrant Magazine een ogenschijnlijk onschuldig artikeltje over ‘de 10 perfecte attributen voor een altruïstisch leven’. Het ging in dit artikel…
Eerlijkheid voor kleine partijen
Door Stefan Wintein en Conrad Heilmann (beiden Erasmus Universiteit Rotterdam) De zetels in de Tweede Kamer dienen proportioneel verdeeld te worden op basis van het…
Het 8ste boek van Plato’s Republiek
Vergeten is Plato’s De Republiek niet. Het is misschien wel het bekendste werk van de bekendste filosoof in de wereldgeschiedenis. Toch vermoed ik dat zelfs…
The power of the powerless door Vaclav Havel
We leven in een tijd waarin burgers en de staat ver van elkaar af lijken te staan – of misschien is dat een verschijnsel van…
Compromitteren voor idealisten
– door Jojanneke Vanderveen, promovenda politieke filosofie aan de Vrije Universiteit – Idealen lijken op gespannen voet te staan met compromissen. De tegenstelling kan echter al…
The faces of injustice door Judith Shklar
Door: Anne Polkamp (KU Leuven) Vroeger—jaren geleden, maar niet zo veel als ik zou willen—stond ik zelden stil bij het feminisme en deed ik protesten tegen…
Insurgencies van Antonio Negri
Door: Nora Timmermans (KU Leuven) Het politiek filosofisch werk van de Italiaanse marxist Antonio Negri wordt wat stiefmoederlijk behandeld in academische kringen: er wordt weliswaar…