Omdat niet alle filosofen die werkzaam zijn aan een Nederlands instituut Nederlands spreken/schrijven, publiceert BNI (bij uitzondering) af en toe Engelse stukken. In 1991, Aung…
Democratie tussen regenten en populisten
In Nederland wordt al jaren gesproken over de kloof tussen het volk en de bestuurlijke elite. De gewone man of vrouw heeft geen vertrouwen in…
Zwarte schapen en gebakken peren
Dat er aan het eten van dieren morele vraagstukken verbonden zijn, is geen nieuws meer. We zijn het intussen eens dat het wreed en onethisch…
“De” betekenis van Zwarte Piet: een taalfilosofisch drama
Bij mij vielen de schellen van de ogen toen ik begin december 2010 terugkwam uit de Verenigde Staten, net op tijd voor Sinterklaas. Vlak na…
De oorspronkelijke positie van John Rawls
Beeld je in dat je aan extreem, maar tijdelijk geheugenverlies lijdt. Er ligt, als het ware, een sluier van onwetendheid over je geheugen. Je weet…
Taalfilosofie voor factcheckers
Winnaar van de OZSW/BNI Essaywedstrijd Zowat elke nieuwsredactie heeft de voorbije jaren een factchecker in dienst genomen. Die moet de publieke uitspraken van politici testen…
Waarheidsspreken in tijden van ‘post-truth’: Foucault, ‘parrèsia’ en populisme
Afgelopen augustus publiceerden 300 Amerikaanse kranten, onder aanvoering van de Boston Globe, een editorial waarin ze de persvrijheid verdedigden. Daarmee reageerden ze op de onophoudelijke…
Baggini’s boek is een springplank om verder de filosofie van de waarheid in te duiken
Julian Baggini is een belangrijk figuur in het Britse publieksfilosofische landschap. Hij is de oprichter van het inhoudelijk en esthetisch geslaagde tijdschrift, The Philosophers’ Magazine.…
Politiek zonder politiek
You did it! Congratulations to Greece and its people on ending the programme of financial assistance. With huge efforts and European solidarity you seized the…
Hannah Arendt's 'Het zionisme bij nader inzien'
“Het zionisme bij nader inzien” (1978) van de Joodse Duits-Amerikaanse filosofe Hannah Arendt (1907-1975) is om meerdere redenen bijzonder. Vol verbazing constateerde ik hoe visionair…
Een ideale staat voor varkens
Hoewel eten een prominente plaats inneemt in het dagelijks bestaan, kent de Westerse filosofie verbazingwekkend weinig uitvoerige verhandelingen over onze relatie tot eten. Wel is…
Jouw privacy is belangrijk voor ons!
U heeft ze vast ook ontvangen de afgelopen weken: tal van e-mails over privacy voorwaarden afkomstig van bedrijven waarvan je al lang vergeten was dat…
De waarde van privacy(schendingen)
Wat heeft zangeres Marion Manola (zie foto), die furore maakte op Broadway aan het eind van de 19de eeuw, gemeen met voetballer Robin van Persie…
Brexit, democratie en de tirannie van de meerderheid
In juni 2016 besloot een krappe meerderheid van de Britse kiezers per referendum om uit de Europese Unie te stappen. De “Brexit” deed veel stof…
Minority Report: de voorspelbare toekomst van de Sleepwet
Eerder is door Hans de Zwart (directeur van Bits of Freedom) al betoogd waarom de ‘Sleepwet’, zoals deze ook wel wordt genoemd, niet goed genoeg…
We leven op de economische puinen van het hoogkapitalisme
Het neoliberalisme dat in de jaren 1980 om zich heen begon te grijpen, en ons vandaag onder de vorm van globalisering in de ban houdt,…
Al lachend zegt de filosoof de waarheid
Als filosofie de kunst van de twijfel is, is de Poolse filosoof Leszek Kolakowski een onbetwiste grootmeester. Kolakowski bracht een groot deel van zijn leven…
Een kleine ode aan: Francis Bacon’s “Nova Atlantis”
Francis Bacon liep niet hoog op met de aristotelische wetenschapsmethodiek en wou er met graagte een einde aan stellen. Hij was politiek erg geëngageerd –…
Is er een recht op klokkenluiden?
Nederland kent nu zo’n anderhalf jaar de Wet Huis voor klokkenluiders. Deze wet biedt klokkenluiders wettelijke bescherming tegen benadeling door de werkgever wanneer een klokkenluider…
Hoe de vrijheid van meningsuiting van de een die van een ander kan verhinderen
Wanneer wegen de pros van vrijheid van meningsuiting op tegen de cons, en aan welke cons moeten we denken? In een eerdere blogpost boog ik…
Wat we kunnen leren over avonturen van Georg Simmel
Wat is een avontuur? Op het eerste gezicht is dit misschien niet de meest prangende filosofische vraag. Willen we niet veel liever de zin van…
Kan Zwarte Piet racisme zijn?
Stelt u zich eens een samenleving ver, ver weg voor: Rodinia. De mensen daar vieren één keer per jaar een vrolijk feest, waarbij kinderen cadeaus…
Over #MeToo gesproken
#Metoo: de discussie Afgelopen maand gaf feministe van het eerste uur Fay Weldon in het Volkrantmagazine haar ongezouten commentaar op de #metoo campagne die de…
Facts matter: over academici in het post-truth tijdperk
U hebt het vast ook al opgemerkt: niet iedereen hecht evenveel waarde aan feiten. Zeker wanneer ze indruisen tegen hun morele of politieke kompas gaan…
‘Ethisch consumeren’: daadwerkelijk ethisch of elitair?
Afgelopen zomer stond in de Volkskrant Magazine een ogenschijnlijk onschuldig artikeltje over ‘de 10 perfecte attributen voor een altruïstisch leven’. Het ging in dit artikel…
Eerlijkheid voor kleine partijen
Door Stefan Wintein en Conrad Heilmann (beiden Erasmus Universiteit Rotterdam) De zetels in de Tweede Kamer dienen proportioneel verdeeld te worden op basis van het…
Het 8ste boek van Plato’s Republiek
Vergeten is Plato’s De Republiek niet. Het is misschien wel het bekendste werk van de bekendste filosoof in de wereldgeschiedenis. Toch vermoed ik dat zelfs…
The power of the powerless door Vaclav Havel
We leven in een tijd waarin burgers en de staat ver van elkaar af lijken te staan – of misschien is dat een verschijnsel van…
Compromitteren voor idealisten
– door Jojanneke Vanderveen, promovenda politieke filosofie aan de Vrije Universiteit – Idealen lijken op gespannen voet te staan met compromissen. De tegenstelling kan echter al…
The faces of injustice door Judith Shklar
Door: Anne Polkamp (KU Leuven) Vroeger—jaren geleden, maar niet zo veel als ik zou willen—stond ik zelden stil bij het feminisme en deed ik protesten tegen…
Insurgencies van Antonio Negri
Door: Nora Timmermans (KU Leuven) Het politiek filosofisch werk van de Italiaanse marxist Antonio Negri wordt wat stiefmoederlijk behandeld in academische kringen: er wordt weliswaar…
Mag een samenleving moeders die niet in staat worden geacht tot opvoeden, verplichten tot anticonceptie?
(Op 4 mei organiseerde studentenvereniging Engage een debatavond over bovenstaande vraag. Katrien Schaubroeck zat in het nee-kamp, en hield onderstaand pleidooi.) Als ik de verklaringen (bijv.…
Rousseau wist het belang van democratie als geen ander te verbeelden
In ‘Discourse on the Origin of Inequality’ (1754) beantwoordt Rousseau de vraag: ‘Wat is de oorsprong van ongelijkheid onder mensen, en is de ongelijkheid toegestaan…
Een nieuwe (on)machtsbalans
door Gijs van Oenen, universitair hoofddocent aan de Erasmus Universiteit Rotterdam In de aanloop naar de recente verkiezingen vielen me drie uitspraken op die te…
Nepschuren, nepnieuws en betaalmuren
Stel, je rijdt met je nichtje door het Groningse platteland. Om het meisje wat te leren, wijs je onderweg allerlei dingen aan: “Kijk, een koe”,…
Laat je poldergeest provoceren door Avishai Margalit
Het is bijna verkiezingstijd. Immigratie, terrorisme en de nationale veiligheid staan hoog op de agenda. “Doe mee en doe normaal.” “We laten ons niet beperken.…
Waarom zou je stemmen?
Veel mensen zullen in maart weer stemmen in de illusie dat het uitmaakt wat ze aankruisen. Helaas, dat doet het niet. Het is niet zo…
Nobele bedoelingen alleen volstaan niet voor liefdadigheid
“Filosofen hebben de wereld geïnterpreteerd. Waar het op aankomt is haar te veranderen.” De gevleugelde woorden staan op de graftombe van Karl Marx. Met zijn…
Hebben dieren rechten? In memoriam: Tom Regan (1938-2017)
Door Marc Davidson, bijzonder hoogleraar milieufilosofie vanuit humanistisch perspectief aan Maastricht University en docent/onderzoeker aan de Universiteit van Amsterdam. Op 17 februari jl. overleed de…
Heidegger, Nancy en het (on)gelijk van het populisme
Hoe vaak deze term ook gebezigd wordt rond alle verkiezingen van deze tijd, “populisme” is een ver van eenduidige begrip, dus laat me allereerst duidelijk…
Hoe (alweer) een belangrijk vraagstuk gekidnapt werd door een provocerend opiniestuk vol drogredenen
Op maandag 13 februari publiceerde de NRC op haar opiniepagina een stuk van Eric C. Hendriks over de vermeende linkse vooroordelen onder wetenschappers. De strekking…
Geen democratie zonder representatie
Door Thomas Fossen, universitair docent politieke filosofie (Universiteit Leiden) “De representatieve democratie is helemaal geen democratie, maar een electieve aristocratie. (…) De woede en teleurstelling…
Leiders zeggen nooit: ‘Ik heb geen keuze’
In haar grasduinrecensie in de NRC van 20 januari bespreekt Elsbeth Etty Het Ajax Dilemma van Paul Woodruff, dat ik vorig jaar vertaalde en dat…
Verkiezing of verzieking?
– Door Guy Van Heeswijck, professor filosofie aan de Universiteit Antwerpen – Twee jaar geleden schreef David Van Reybrouck zijn controversiële pamflet, Tegen verkiezingen. In…
Zwart, wit en het passen van OJ
Onlangs zond de NPO enkele avonden achter elkaar de uitgebreide documentaire OJ: Made in America uit (de serie is nog korte tijd beschikbaar om terug…
Emphatiseren kun je leren
– Door Leon de Bruin, universitair docent aan de Radboud Universiteit Nijmegen – Het is verleidelijk om een pleidooi voor maatschappelijke verandering kracht bij te zetten door…
Waarheid en leugen
– Door Anthonie Meijers, hoogleraar aan de Technische Universiteit Eindhoven – Er schuilt waarheid in Nietzsches essay “Over waarheid en leugen in buitenmorele zin”.[1] En die is…
Hulp bij zelfdoding: misdaad of daad uit naastenliefde?
Onderstaand stuk is een ingekorte versie van een artikel geschreven door studente Mariska van Zandijk, dat zij schreef als opdracht voor de minor rechtsfilosofie die…
Trump heeft maar één overtuiging: macht maakt recht
Donald Trump maakt een serieuze kans om president van Amerika te worden. Hoe kan dat in vredesnaam? Hoe kan een man die de ganse dag…
Moeten er nog utopieën zijn?
Door Erik De Bom & Toon Van Houdt Dit jaar is het exact vijfhonderd jaar geleden dat Utopia van Thomas More verschenen is. En dat…