Dinsdag vond in Amsterdam een werkconferentie plaats van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) over de vraag wat te doen aan de hoge aanvraagdruk…
Volg ons op
Iets insturen?
Wetenschaps-financiering: het belang van heterogeniteit en diversiteit
The quest for reality van Stroud
Door: Jesse Mulder (Universiteit Utrecht) Citroenen zijn geel en tomaten zijn rood: wij leven in een kleurrijke wereld. Of lijkt dat maar zo? De atomen…
Populisme en democratie: een ongelukkig huwelijk
– door Bruno Verbeek, universitair docent politieke filosofie aan de Universiteit Leiden – Dezer dagen verblijf ik in een onderzoeksinstituut in het Franstalige deel van België.…
Rousseau wist het belang van democratie als geen ander te verbeelden
In ‘Discourse on the Origin of Inequality’ (1754) beantwoordt Rousseau de vraag: ‘Wat is de oorsprong van ongelijkheid onder mensen, en is de ongelijkheid toegestaan…
Een nieuwe (on)machtsbalans
door Gijs van Oenen, universitair hoofddocent aan de Erasmus Universiteit Rotterdam In de aanloop naar de recente verkiezingen vielen me drie uitspraken op die te…
Niemand deed meer om Wittgenstein te verdedigen dan P.M.S. Hacker
Ludwig Wittgenstein is de invloedrijkste filosoof van de laatste honderd jaar. Maar of die invloed de filosofie deugd heeft gedaan, is een andere kwestie. Nogal…
Wat is belangrijker, correct Nederlansch of rechtvaardigheid?
Ik geef op het moment veel onderwijs, en dan valt al snel op: studenten maken relatief veel spellings- en grammaticafouten. In sommige gevallen word ik…
We zijn allen schizofrenen die leerden de stemmetjes in ons hoofd te vertrouwen
The Origin of Consciousness in the Breakdown of the Bicameral Mind (1976) is een titel die ambitieus genoeg is om al verdacht te zijn op…
Franz Brentano over onzin, bullshit en overschatte denkers
Franz Brentano, neef van de schrijfster Bettina von Armin, begon als theoloog, en was zelfs een tijdje priester, maar omdat hij de onfeilbaarheid van de…
De oorlog tegen vrouwen: en waarom de strijd nog niet gestreden is
– Door Liesbeth Feikema, Ethiek Instituut van de Universiteit Utrecht – Vandaag is 8 maart, de internationale vrouwendag. Deze is in het leven geroepen om de…
Waarom denken meer is dan hersenactiviteit
Door Naomi Kloosterboer (promovendus aan de Vrije Universiteit Amsterdam) Afgelopen zomer zat ik op de fiets met mijn broertje en we raakten in gesprek over…
Over waarheid, leugens en bulleschijt
Tien jaar geleden verscheen in Nederland een klein boekje getiteld ‘Waarhe!d’ (met uitroepteken). Deze vertaling van Harry Frankfurts ‘On Truth’ is in het huidige post-factische…
Nepschuren, nepnieuws en betaalmuren
Stel, je rijdt met je nichtje door het Groningse platteland. Om het meisje wat te leren, wijs je onderweg allerlei dingen aan: “Kijk, een koe”,…
Laat je poldergeest provoceren door Avishai Margalit
Het is bijna verkiezingstijd. Immigratie, terrorisme en de nationale veiligheid staan hoog op de agenda. “Doe mee en doe normaal.” “We laten ons niet beperken.…
Bestaat dyslexie echt?
In het Algemeen Dagblad (AD) van 9 februari jl. zetten drie hoogleraren vraagtekens bij de diagnose dyslexie. Kinderen met die diagnose moeten volgens hen simpelweg…
Waarom zou je stemmen?
Veel mensen zullen in maart weer stemmen in de illusie dat het uitmaakt wat ze aankruisen. Helaas, dat doet het niet. Het is niet zo…
Nobele bedoelingen alleen volstaan niet voor liefdadigheid
“Filosofen hebben de wereld geïnterpreteerd. Waar het op aankomt is haar te veranderen.” De gevleugelde woorden staan op de graftombe van Karl Marx. Met zijn…
Hebben dieren rechten? In memoriam: Tom Regan (1938-2017)
Door Marc Davidson, bijzonder hoogleraar milieufilosofie vanuit humanistisch perspectief aan Maastricht University en docent/onderzoeker aan de Universiteit van Amsterdam. Op 17 februari jl. overleed de…
Heidegger, Nancy en het (on)gelijk van het populisme
Hoe vaak deze term ook gebezigd wordt rond alle verkiezingen van deze tijd, “populisme” is een ver van eenduidige begrip, dus laat me allereerst duidelijk…
Mijnheer Duisenberg, echte wetenschap is helemaal niet links!
Vorige week heeft de Tweede Kamer een motie aangenomen waarin de Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen gevraagd wordt onderzoek te doen naar de vraag of…
Hoe (alweer) een belangrijk vraagstuk gekidnapt werd door een provocerend opiniestuk vol drogredenen
Op maandag 13 februari publiceerde de NRC op haar opiniepagina een stuk van Eric C. Hendriks over de vermeende linkse vooroordelen onder wetenschappers. De strekking…
Lachen en wenen met Helmuth Plessner
Een kleine ode wijden aan een werk van Helmuth Plessner (1892-1985) is niet vanzelfsprekend. De Duitse filosoof die wordt beschouwd als één van de founding…
De lach van Henri Bergson
Je zit op een zonnig terras rustig wat rond te turen, tot je plots iemand ziet struikelen. De reden? Een tegeltje dat net boven de…
Wat gebeurde er in januari op BNI? Een kort overzicht.
Trump heeft in januari niet stilgezeten, maar filosofen ook niet. De estafetterubriek ‘Een Kleine Ode Aan’ werd in het leven geroepen, met kleine odes aan…
Geen democratie zonder representatie
Door Thomas Fossen, universitair docent politieke filosofie (Universiteit Leiden) “De representatieve democratie is helemaal geen democratie, maar een electieve aristocratie. (…) De woede en teleurstelling…
Elizabeth Anscombe’s Intention
Ondanks felle protesten van Elizabeth Anscombe werd in 1956 door de universiteit van Oxford een eredoctoraat toegekend aan voormalig Amerikaans president Harry S. Truman. Truman…
Leiders zeggen nooit: ‘Ik heb geen keuze’
In haar grasduinrecensie in de NRC van 20 januari bespreekt Elsbeth Etty Het Ajax Dilemma van Paul Woodruff, dat ik vorig jaar vertaalde en dat…
Waar bevindt zich de politieke filosofie?
-Door Evert van der Zweerde, hoogleraar politieke filosofie aan de Radboud Universiteit- Eén van de vragen die van oudsher gesteld worden in de politieke filosofie…
Can we learn anything about self-driving cars by considering the ’trolley problem’?
Omdat niet alle filosofen die werkzaam zijn aan een Nederlands instituut Nederlands spreken/schrijven, publiceert BNI (bij uitzondering) vanaf nu ook Engelse stukken. – By Sven…
Arthur Schopenhauer over de kunst gelijk te krijgen
Het beeld van een stampend kind dat koste wat het kost zijn gelijk wil halen duikt steeds vaker op nu president Trump zijn twitteraccount niet…
Filosoferen over dronkenschap, seks en stinkende dingen
Weet u waarom zowel vogels als harige mannen zo wulps zijn? Sommige filosofische teksten uit de antieke oudheid zijn een onuitputtelijke bron van verbazing. Neem…
Verkiezing of verzieking?
– Door Guy Van Heeswijck, professor filosofie aan de Universiteit Antwerpen – Twee jaar geleden schreef David Van Reybrouck zijn controversiële pamflet, Tegen verkiezingen. In…
Kun je je eigen ogen wel geloven? De invloed van onbewuste vooroordelen op de waarneming
Op 1 oktober 2016 ontving Harmen Ghijsen een VENI-beurs van NWO om onderzoek te doen aan de Radboud Universiteit Nijmegen naar de invloed van (on)bewuste…
Het gebrek aan vrouwelijke hoogleraren en het cohort-argument
“Minister Jet Bussemaker van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap stelt 5 miljoen euro beschikbaar om geschikte vrouwelijke universitair hoofddocenten de komende vijf jaar aan te stellen…
Zwart, wit en het passen van OJ
Onlangs zond de NPO enkele avonden achter elkaar de uitgebreide documentaire OJ: Made in America uit (de serie is nog korte tijd beschikbaar om terug…
Derek Parfit is dood. Maar dat is misschien niet zo erg (volgens Parfit zelf)
Op 1 januari 2017 is de Britse filosoof Derek Parfit (1942) overleden. Parfit, die vooral heeft geschreven over persoonlijke identiteit en moraal, is één van…
In tijden van leugens en bullshit moeten we het werk van Austin lezen
Stel: je staat op het punt om een schip te dopen en een fles champagne tegen de boeg kapot te slaan. Precies op dat moment…
Emphatiseren kun je leren
– Door Leon de Bruin, universitair docent aan de Radboud Universiteit Nijmegen – Het is verleidelijk om een pleidooi voor maatschappelijke verandering kracht bij te zetten door…
Levinas over 1934/2017
2016 was het jaar van het Oekraïnereferendum, de Brexit en de uitverkiezing van Trump. Daarmee lijkt de roep om het duidelijk afbakenen van grenzen definitief…
De kloof tussen de rede en de liefde wordt in één zin gedicht
Kleine ode aan: The Reasons of Love van Harry Frankfurt (Princeton University Press, 2004). Frankfurt is een kei in mooie titels bedenken (of wat dacht je…
Waarheid en leugen
– Door Anthonie Meijers, hoogleraar aan de Technische Universiteit Eindhoven – Er schuilt waarheid in Nietzsches essay “Over waarheid en leugen in buitenmorele zin”.[1] En die is…
Is woede nodig om iets te bereiken in de wereld? Lezing Martha Nussbaum
– Door Lara Maassen, student filosofie aan de Radboud Universiteit Nijmegen – Dat filosofen ook voor stampvolle zalen kunnen zorgen, bewijst de Amerikaanse filosofe Martha Nussbaum.…
Een pleidooi voor een meer genuanceerde Kant – Rae Langton's 'Duty & Desolation'
De filosoof Rae Langton (Cambridge, UK) opent haar artikel Duty and Desolation (1992) met de volgende woorden (vrij vertaald): Dit artikel gaat over twee filosofen die…
Democratie en kapitalisme, deel 2: Gaan democratie en kapitalisme wel samen?
Gastbijdrage door Jonathan Steinebach (student filosofie, Universiteit Utrecht) Zonder kapitalisme geen democratie. Ook al lijken de meeste mensen het daar wel over eens te zijn,…
Overbevolking is wél een probleem
Het hoeft weinig betoog dat we momenteel teveel van onze planeet vragen: we veranderen het klimaat, verminderen de biodiversiteit en putten natuurlijke hulpbronnen uit. Volgens…
Democratie en Kapitalisme, deel 1: Heeft de democratie het kapitalisme nodig?
Gastbijdrage door Jonathan Steinebach (student filosofie, Universiteit Utrecht) Democratie kan niet zonder kapitalisme. Sinds de val van het reëel bestaand socialisme lijkt dat zowel onder…
Amerika en/als identiteit
Alleen wie onder een steen heeft geleefd, kan ontgaan zijn dat er vandaag in de Verenigde Staten verkiezingen plaatsvinden; ook in de Nederlandse media wordt…
De wetenschap naar de samenleving: twee stellingen over informele valorisatie
Er wordt vaak gezegd dat wetenschappelijke kennis onvoldoende in de samenleving belandt. Hierover wil ik twee stellingen verdedigen, die samengevat kunnen worden als volgt: (1)…
Mag je 164 mensen doden om er 70 000 te redden?
Het Duitse programma “Terror-Ihr Urteil” (een rechtbankdrama waarin de kijkers bepalen welk vonnis moet worden geveld over de fictieve majoor Lars Koch die besloot een door…
Hulp bij zelfdoding: misdaad of daad uit naastenliefde?
Onderstaand stuk is een ingekorte versie van een artikel geschreven door studente Mariska van Zandijk, dat zij schreef als opdracht voor de minor rechtsfilosofie die…