Als filosofen is het één van onze belangrijkste taken in het debat over ecologische duurzaamheid en rechtvaardigheid om helderheid te scheppen over de verschillende relevante…
Iets insturen?
Hoe we het debat over de luchtvaart moeten voeren
Neem emoties mee in toekomstige besluitvorming over corona
De besluitvorming over de coronamaatregelen wordt tot nu toe vooral gebaseerd op medische informatie. Daardoor worden belangrijke ethische kwesties over het hoofd gezien, en emoties…
Is Facebook de ondergang van de democratie?
“Dat heb gestaan op Facebook!” Het is de legendarische bronvermelding van een vrouw die een interviewer vertelt over haar zorgen. Dat die uitspraak vraagt om een serieuze…
Goed kan altijd beter (dan anderen)
Je kent het vast wel. Je hebt je opleidingen succesvol afgerond, relevante werkervaring opgedaan en je spreekt vloeiend een vreemde taal. Je hoopt een goede…
Grapperhaus en de zinnigheid van hypocrisiebeschuldigingen
Eens in de zoveel tijd ligt de politiek overhoop over een verondersteld kwaad, bijtend aan de fundamenten van haar geloofwaardigheid; de doodzonde die geen enkele…
Hoe liefde en revolutie samengaan
Martin Luther King jr. en Malcolm X hebben veel gemeen: beiden waren leiders in de zwarte burgerrechtenbeweging van de jaren vijftig en zestig, beiden waren…
Hoog tijd voor een andere universiteit
Eind vorige maand werden er veertig stellingen op de poort van de academie gespijkerd. In het pamflet betogen drie vooraanstaande wetenschappers dat het roer nu…
Vliegen, verantwoordelijkheid en het goede leven
Onlangs speelde ik een hoofdrol in een spotprent in Trouw. Dat was vanwege een interview eerder die week over ‘vliegen’. Over wat ik er als…
De motivatie voor het vrijemeningsmanifest is doorspekt met dubbele standaarden
Vorige week schreven twee promovendi aan de faculteit Rechtsgeleerdheid van mijn eigen universiteit een “open brief ter verdediging van het vrije debat”. De opstellers van…
In wiens belang is het algemeen belang?
In crisistijd is het een bekende manier om zaken te rechtvaardigen die normaal niet mogen: een beroep op het algemeen belang. Het is dan ook…
Fijn leven als een stoïcijn?
Stoïcisme is hot. De betere boekhandel heeft inmiddels wel een plank of twee vol staan met boeken over hoe je moet leven als stoïcijn. Het enthousiasme voor…
‘De wetenschap volgen?’ Nee, politieke keuzes maken!
Hoe de Noorse premier niet wachtte op de experts Het kiezen van een COVID-19-aanpak is niet slechts een kwestie van het volgen van de experts,…
De prijs van een leven
Triage Tijdens de explosie van COVID-19-besmettingen in maart en april van dit jaar leek het er even op dat de IC-afdelingen niet meer iedere patiënt…
Onvrede met het nieuws? Over wereldbeelden en nepnieuws
Nieuwsmedia worden in toenemende mate geconfronteerd met onbegrip. Er is vaak kritiek op de veronderstelde eenzijdigheid van het nieuws. Ook ligt tegenwoordig regelmatig de vermeende…
Podcast tip: De Felix & Sofie Podcast
Hoe kunnen filosofische inzichten ons verder helpen in het dagelijks leven? Deze vraag staat centraal in de driedelige podcastserie van Felix & Sofie – het…
Collectief onverantwoordelijk
Tijdens de coronacrisis nemen veel mensen hun verantwoordelijkheid. Ze blijven thuis of houden afstand om verdere verspreiding van het virus te voorkomen. Dat is niet…
Gebonden aan huis: vloek of zegen?
Nu iedereen in Nederland al maanden gedwongen thuis heeft moeten blijven, vergelijkt Eveline Groot haar eigen situatie met die van Germaine de Staël (1766–1817). Deze…
Institutioneel racisme, Black Lives Matter, en de rechtsstaat
De woede, het verdriet en de verontwaardiging na de dood van George Floyd hangen direct samen met het trieste feit dat hij het slachtoffer geworden…
Het drijfzand van de waar(achtig)heid
“Gevangen tussen schroom en urgentie.” Met deze bekentenis begint het essay voor de Maand van de Filosofie 2020, die als thema ‘Het uur van de…
Waarom Rutte de natiestaat als lichaam presenteert
“Nederland is nu een patiënt. En die patiënt moet behandeld worden,” zei premier Rutte afgelopen 12 maart tijdens een persconferentie over de maatregelen tegen het…
Baas over eigen dood?
In Nederland is 90 procent van de bevolking voorstander van een wet die euthanasie onder voorwaarden toestaat, en twee derde van die groep beroept zich…
Vrouwen door Plato’s bril
Als we het hebben over waarheid, is het niet alleen belangrijk na te denken over de vraag wat waarheid is, maar ook aan wie waarheid…
Le deuxième sexe, moi non plus
Le Deuxième Sexe (1949), het magnum opus van Simone de Beauvoir, is een ware life changer. Op maatschappelijk niveau, vanwege de bijdrage die de studie…
Discriminatie, weet jij veel?
Sinds de dood van George Floyd en de internationale opkomst van de Black Lives Matter-beweging is discriminatie het onderwerp van de dag. Nadat Mark Rutte…
De politiek van de zeven zeeën
“Gisteren ging ik met Glaukoon, zoon van Aristoon, naar Piraeus om de godin te aanbidden en te kijken naar het festival, dat die dag voor…
De hydropolitiek is een bril
Door historische patronen bloot te leggen, werpt Sheikh in Hydropolitiek vanuit politiek, economisch en filosofisch perspectief licht op de nieuwe verbindingen én scheidlijnen op het water. Daarnaast…
Waarom het bestaan voor Kant om vriendschap draait
De meesten zullen de filosofie van Immanuel Kant niet direct associëren met warmte, liefde of vriendschap. Zijn geschriften staan bekend als droog en zijn beroemde…
De galante professor Immanuel Kant
De Duitse filosoof Immanuel Kant staat bekend om zijn plichtenleer. Minder bekend is zijn praktische filosofie over vriendschap. In de volgende passage uit Over vriendschap, de…
Jongeren voorrang geven op de ic?
Het voorgestelde leeftijdscriterium, waarmee jongeren op de intensive care voorrang krijgen op ouderen, is onhoudbaar op morele gronden, betoogt ethicus Fleur Jongepier. Er is een draaiboek…
De absurde wereld van Camus heeft niets te maken met depressie
In een depressie verliezen vanzelfsprekendheden hun betekenis. Verbinding zoeken met andere wezens kan helend werken volgens Eva Meijer. In De grenzen van mijn taal gebruikt ze haar…
Een goede kunstcriticus durft zich uit te spreken
De kunstcriticus doet kunst tekort als hij strikt naar het kunstwerk kijkt. In zijn boek Kijken, denken, proeven betoogt Thijs Lijster waarom de kunstcriticus stelling moet nemen…
Denken door kunst
In een opiniestuk op de websites van Etcetera en Rekto:Verso luidden theatercritici Ciska Hoet en Charlotte De Somviele onlangs de alarmbel over het statuut van…
Solidariteit in een crisis
Met elkaar, voor elkaar!, zo luidt het motto in tijden van corona. Je hebt de vlaggen vast wel zien wapperen. Maar waar komt deze plotselinge…
Beschaving: de nabeschouwing – Tim Fransen
In zijn podcast presenteert Tim Fransen misschien nog wel meer humor dan dat we van hem gewend zijn op het podium. Naar aanleiding van ingestuurde…
De wereld is een noodzakelijke maar onveilige plek
Soms is het beter om niet voluit te gaan, niet alles te geven, zodat een ruimte kan ontstaan waarin we ons veilig voelen. De Vlaamse…
Discretie
We leven in hysterische tijden. Al was het maar omdat je geen krantenkop kan aanklikken zonder dat deze uitspraak je in het gezicht geworpen wordt.…
Tijd voor reflectie: Reflectie op tijd
“Het is beslist waar, zoals de filosofen zeggen, dat het leven achterwaarts moet worden begrepen. Maar ze vergeten de andere kwestie: dat het leven voorwaarts…
Bij het bestrijden van nepnieuws is de waarheid vaak niet genoeg
Sinds het uitbreken van de coronacrisis, maar ook daarvoor al, worden we er regelmatig aan herinnerd dat nepnieuws een gevaar kan vormen voor de democratie,…
Het boerkaverbod is niet juist, maar de boerka is niet goed
Nu we vanaf vandaag alleen met bemondkapte snoet de trein in mogen, zouden we bijna vergeten dat een andere vorm van gezichtsbedekking daar krap tien…
Lof der onmogelijkheid
De wetenschap stormt van succes naar succes, de technologie serveert mirakels. De media zijn vol van ‘can do’ nieuws en optimistische toekomstkijkers. Vanwaar toch die…
Femtech is niet voor vrouwen
Een klein wolkje zweeft over het Iphone-scherm van Hannah. “7-dagen over tijd!” staat er in zwierige blauwe letters in het wolkje. Het ziet er schattig…
Corona en privacy: Een kans anders te denken
Je kon er de klok wel op gelijk zetten: de coronacrisis zou vroeg of laat ook het mijnenveld van de privacy-discussies bereiken. Zo ligt de…
Rechtvaardigheid bij code zwart
Een leeftijdsgrens bij code zwart? De landelijke bezetting van intensive cares is terug op het normale niveau. De grote druk op de schaarse medische middelen…
Een opmerkelijke vergelijking tussen Joden en Marokkanen
Wat een moment van nationale eenheid moest worden, mondde uit in een pijnlijke controverse. Schrijver en publicist Arnon Grunberg maakte in zijn toespraak op 4 mei een…
Wanneer ben je verantwoordelijk voor de dood van mensen?
Vanaf nu lees je iedere twee maanden een bijdrage van Govert den Hartogh op Bij Nader Inzien. Wil je nooit meer een blog missen? Meld…
Kliklijn: een ethisch spoorboekje voor de corona-app in drie scenarios
‘Hallo Handhaving? Nee, ik zeg niet met wie u spreekt, maar… mevrouw Janssen van Begoniaweg 34 lapt de regels aan haar laars door met haar…
Hoe gaan we om met stress?
Moet u tijdens coronatijd thuis werken? Bent u bang dat de kleine ruimtes, de zeurende kinderen en Zoom-vergaderingen dermate veel stress opleveren dat u niet…
Een demente vrouw, een doodswens en twee filosofische vragen
Dit voorjaar zal de Hoge Raad uitspraak doen in een zaak waarbij een arts het leven beëindigde van een diep demente vrouw. Zij had eerder…
Filosofie en film: I Blame Society
Afgelopen januari was het International Film Festival Rotterdam en als fervente Rotterdammer ben ik hier dan ook al jarenlang vaste gast. Hoewel het festival bomvol…
Wat is een beslissing eigenlijk?
Net voordat de coronacrisis niet meer te missen was, zat Fleur Jongepier in bad. Ze voelde dat haar lichaam rustig werd. De eerder gevoelde onrust…